Batony proteinowe - zdrowa i smaczna przekąska dla sportowców? Kiedy jeść i czy są zdrowe?

Sportowcy bardzo często poszukują sprawdzonych i smacznych przekąsek, które są wartościowe pod względem odżywczym. Batony proteinowe są pod tym względem idealne - dostarczają jakościowego białka, są poręczne i niezwykle smaczne. Batony białkowe będą świetną przekąską dla osób odchudzających się, ale również dla biegaczy, kolarzy oraz podczas trekkingów górskich. Poznaj właściwości i rodzaje batonów białkowych i sprawdź który będzie dla Ciebie idealny.

Co dają proteiny?

Proteiny czyli inaczej mówiąc białka pełnią wiele funkcji w organizmie człowieka. Są niezbędne pod względem budulcowym, regeneracyjnym, a także w procesie odchudzania. Poniżej znajdziesz listę wybranych funkcji jakie spełniają białka:

• wzrost i anabolizm - budowanie masy mięśniowej, ogólny rozwój organizmu,
• regeneracja - regeneracja mięśni po intensywnych ćwiczeniach, gojenie się ran,
• odporność - udział w procesach obronnych organizmu, produkcja przeciwciał,
• transport - transport żelaza przez transferynę (białko), transport witaminy A przez białko wiążące retinol.

Proteiny są niezbędnym składnikiem diety każdego człowieka, a szczególnie sportowca. Znajdziesz je w wielu produktach spożywczych, np. w mięsie, nabiale, jajach, nasionach roślin strączkowych, orzechach, a także produktach zbożowych. Białko znajdziesz również w specjalnych batonach proteinowych, które są szczególnie polecane sportowcom.

Dla kogo są batony proteinowe?

Batony proteinowe są przeznaczone głównie dla osób aktywnych fizycznie - sportowców zawodowych czy amatorów, ale nie tylko. Takie batony białkowe dla sportowców mogą być również częścią diety osoby nieaktywnej fizycznie. Jednak sportowcy mogą uzyskać pewne profity w związku ze spożywaniem batonów proteinowych. Osoby intensywnie trenujące mogą mieć trudności z przyjęciem odpowiedniej ilości białka z dietą. Z tego powodu sportowcy często poszukują produktów, które w małej objętości są energetyczne oraz wysokobiałkowe i to właśnie dla nich idealne będą batony proteinowe.

Zgodnie ze stanowiskiem International Society of Sports Nutrition (ISSN) zapotrzebowanie na białko w diecie sportowca powinno wynosić 1,4-2,0 kg/mc/dobę. Każdy sportowiec musi dopasować spożycie białka indywidualnie - dla niektórych może być trudne zjedzenie dużej porcji białka z tradycyjnym jedzeniem (np. dla sportowca ważącego 90 kg - 180g białka). W przypadku sportowców redukujących masę ciała np. w sportach walki może być wymagana większa ilość białka niż podana w zaleceniach. Dla takich zawodników batony proteinowe również okazują się być korzystne.

Dla kogo polecane są batony proteinowe?

• dla osób uprawiających sporty wytrzymałościowe, np. dla biegaczy, kolarzy,
• dla osób uprawiających sporty zespołowe, takie jak: piłka nożna, siatkówka, koszykówka, piłka ręczna,
• dla osób chcących zwiększyć masę mięśniową, np. dla osób trenujących siłowo (na siłowni),
• podczas trekkingów i wędrówek górskich - jako zdrowa i odżywcza przekąska,
• podczas długich podróży, w których brakuje czasu na tradycyjny posiłek, np. podczas jazdy samochodem, lotu samolotem,
• dla osób na diecie - jako wsparcie procesu odchudzania lub zastępstwo słodyczy.

Kiedy jeść batony proteinowe?

Batony proteinowe przed czy po treningu? Batony białkowe można jeść tak naprawdę o każdej porze dnia. Wybierz porę na batona proteinowego w zależności od tego kiedy będzie ci odpowiadał taki drobny objętościowo posiłek. Ważne, aby przez cały dzień dostarczyć organizmowi niezbędnej porcji białek. Jeżeli zależy ci na jeszcze sprawniejszej regeneracji powysiłkowej możesz rozważyć zjedzenie batona proteinowego po treningu, a właściwie w przeciągu pierwszych 2 godzin po aktywności fizycznej.

UWAGA: jeżeli planujesz wysiłek o wysokiej intensywności, np. bieg, sprint czy wyścig to przed samym treningiem lepiej zjeść baton energetyczny niż białkowy, batony białkowe zalegają dłużej w żołądku i mogą przyczynić się do problemów z układem pokarmowym.

Jak szybko uzupełnić białko w organizmie?

Intensywny wysiłek fizyczny może przyczynić się do znacznych obciążeń organizmu np. uszkodzeń włókien mięśniowych. W takiej sytuacji bardzo ważne jest zadbanie o odpowiednią regenerację powysiłkową. Podaż białka po treningu może przyczynić się do przyrostu masy mięśniowej, adaptacji do obciążeń wysiłkowych oraz do wspomnianej regeneracji uszkodzonych mięśni. Sugeruje się, że spożycie białka w ilości 0,25-0,4g/kg masy ciała w przeciągu pierwszych 2 godzin po treningu może wspomóc opisane procesy. Zazwyczaj jest to ilość 20-30g białka w posiłku, czyli np. tyle ile jest w jednym batoniku Star Bar od NAMEDSPORT (25g).

Jak często można jeść batony proteinowe?

Batony proteinowe od NAMEDSPORT są idealnym rozwiązaniem dla sportowców zarówno po treningu jak i w każdym innym posiłku. Podstawą powinna być jednak zdrowa, urozmaicona i dobrze zbilansowana dieta. Batony proteinowe są dobrym dodatkiem, ale zgodnie z zaleceniami producenta warto sięgać po nie 1-2 razy dziennie. Dlatego też batony proteinowe jedz nie częściej niż 2 razy dziennie, odstępy między ich spożyciem nie mają znaczenia - dostosuj je do swojego trybu dnia i rozkładu pozostałych posiłków. Warto je mieć zawsze pod ręką aby w razie głodu zjeść wartościowego batona proteinowego.

Rodzaje batonów proteinowych

Batony proteinowe mogą się różnić między sobą składem. Niektóre są batony białkowe są wegańskie, inne klasyczne na bazie mleka krowiego. Batony proteinowe mogą być również z obniżoną zawartością kilokalorii - idealne w procesie redukcji masy ciała oraz bez cukru. Poniżej znajdziesz podział batonów proteinowych.

Batony proteinowe o różnej zawartości/źródle białka

Batony proteinowe mogą różnić się między sobą zawartością białka, a także źródłem jego pochodzenia. Zawartość białka w batonie wynosi około 12-25 g czyli pomiędzy 10-50% . Największa porcja białka 25g (aż 50%) znajduje się w batonach z serii Star Bar, z kolei najmniejsza zawartość procentowa białka w białkowych batonach od NAMEDSPORT znajduje się w batonach z serii zero i vegan, np. Protein Bar Zero oraz Vegan Protein Bar i wynosi ona 30%. To wciąż wysoka zawartość białka!

Batony proteinowe różnią się również źródłem pochodzenia białka. Białko w batonach od NAMEDSPORT może pochodzić z białek mleka (np. w Protein Bar Zero, Rocky, Crunchy, Star Bar), a także częściowo z soi (Crunchy, Star Bar i Vegan). Wegański baton proteinowy Vegan Protein Bar składa się tylko z białek roślinnych pochodzących z soi, ryżu, jęczmienia i groszku.

Rodzaj i pochodzenie białka w batonach proteinowych

Źródłem białka w batonach proteinowych są zazwyczaj białka mleka krowiego lub w wersji dla wegan – białka roślInne. To w jakiej formie białko jest dodane do batonu będzie wpływało między innymi na przyswajalność tego makroskładnika przez organizm. Proteiny w batonach dodawane są pod postacią: białek mleka (złożonego w ok. 20% z serwatki i 80% kazeiny), samej serwatki lub samej kazeiny.

Preparaty serwatkowe można podzielić na:

• WPC – whey protein concentrate – białko serwatkowe, które składa się w 60-80% z protein, reszta to tłuszcze i węglowodany. W różnym czasie się wchłania. Jest najczęściej stosowaną odżywką białkową, sprawdzi się zarówno dla amatorów, jak i zawodowców. Zazwyczaj polecane i stosowane jest przez początkujących adeptów siłowni, którzy chcieliby szybciej zbudować masę mięśniową. Białko WPC zaleca się przyjmować między posiłkami lub przed treningiem. Po treningu skuteczniejsze będą odżywki typy WPI i WPH ze względu na szybszą wchłanialność. Białko WPC nadaję się również jako dodatek do wypieków, omletów, koktajli i wielu różnych potraw. Przez wielu uznawane za najsmaczniejsze. WPC znajdziesz w przekąsce węglowodanowo-białkowej FitCrisp.
• WPI – whey protein isolate – białko serwatkowe, ale oczyszczone z tłuszczu krowiego oraz węglowodanów. Z tego względu zawiera dużo więcej białka niż WPC, nawet 90%, zawiera również więcej aminokwasów egzogennych niż WPC. Dzięki szybszej wchłanialności (juz 1h po spożyciu) zalecane jest po treningu w celach regeneracyjnych i anabolicznych. Białko WPI znajdziesz w batonach z serii ProteinBar i ProteinBar Zero
• WPH – whey protein hydrolyzed – białko częściowo poddane procesowi trawienia, dzięki czemu przyswajalność jest najlepsza: najwyższa i najszybsza. Zawiera 90-100% protein. Stosowanie suplementów z WPH polecane jest raczej zawodowcom, którym zależy na jak najlepszej jakości i skuteczności. Polecane w okresie okołotreningowym.

Z kolei kazeina jest białkiem, które najdłużej się wchłania, nawet do 8h. Dzięki czemu po spożyciu batonu z kazeiną (np. batony z serii ProteinBar Zero) organizm będzie stopniowo otrzymywał aminokwasy powstające w procesie trawienia białek. Batony z dodatkiem białek serwatkowych (np.FitCrisp) sprawdzą się szczególnie osobom, które w krótkim czasie chcą dostarczyć dobrej jakości białka do organizmu, np. po treningu na siłowni. Batony z izolatem kazeiny sprawdzą się np. podczas trekkingu czy wśród osób na diecie. Oczywiście niezależnie od rodzaju białka mleka krowiego użytego do produkcji batonu proteinowego organizm sportowca będzie czerpał korzyści.

Wegańskie batony proteinowe

Coraz więcej sportowców decyduje się na rezygnację ze spożywania produktów pochodzenia zwierzęcego w swojej diecie i przechodzą na diety wegetariańskie i wegańskie. Dobrze zbilansowana dieta roślinna może być stosowana przez sportowców. Warto jednak rozważyć suplementację różnymi składnikami, a także zwrócić szczególną uwagę na białko. Wegańskie batony proteinowe np. Vegan Protein Bar są świetnym źródłem białka roślinnego pochodzącego z soi, groszku, jęczmienia i ryżu. W jednej porcji wegańskiego batona proteinowego Vegan Bar znajduje się 12g białka co stanowi 30% całej zawartości batona. W sklepie WERON.PL wegańśkie batony białkowe i inne produkty dla wegan, np. Soy Protein NAMEDSPORT znajdziesz w kategorii odżywki wegańskie.

Batony proteinowe bez cukru

W większości przypadków batony proteinowe są również źródłem sporej porcji cukru. W przypadku sportowców nie jest to wadą, ale niektórzy poszukują batonów proteinowych bez cukru. Oczywiście takie również można znaleźć. Batony z serii Protein Bar Zero dostarczają jedynie 0,8 g cukru więc zaliczane są do batonów białkowych bez cukru. Zamiast cukru, syropów glukozowych i innych substancji słodzących będących źródłem cukrów dodane zostały poliole - substancje słodzące nie będące źródłem cukru, a jedynie słodkiego smaku. Uważaj jednak, ponieważ nadmierne spożycie tych batonów ze względu na obecność wspomnianych polioli może wywołać efekt przeczyszczający. Poza Protein Bar Zero obniżoną zawartość cukrów znajdziesz również w niektórych batonach białkowych z serii Rocky, Crunchy oraz Star Bar. Batony proteinowe bez cukru od NAMEDSPORT są Aspartam Free czyli nie ma w ich składzie popularnego słodzika - aspartamu. Produkty z serii ZERO mogą być ciekawą alternatywą jako batony dla cukrzyków. Batony proteinowe z tej grupy będą również świetnym wyborem dla osób będących na diecie redukcyjnej.

Batony proteinowe bez glutenu

W asortymencie NAMEDSPORT dostępne są również batony proteinowe bezglutenowe. Takie batony przeznaczone są przede wszystkim dla osób, które z własnych wyborów lub ze względów zdrowotnych muszą unikać białka glutenu w codziennym żywieniu. Do takiej grupy należą osoby mające nietolerancję lub alergię na gluten, niekiedy również osoby borykające się z innymi chorobami autoimmunologicznymi (np. chorobą Hashimoto). Batony bezglutenowe proteinowe od NAMEDSPORT to np. z serii ProteinBar oraz ProteinBar ZERO.

Batony proteinowe bez oleju palmowego

Coraz częściej zwraca się na produkty, w których składzie nie znajdzie się oleju palmowego. Produkcja oleju palmowego ma negatywny wpływ na środowisko naturalne i poza tym olej palmowy jest t źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych (NKT) niekorzystnych dla zdrowia. Wiele produktów od NAMEDSPORT, w tym również batonów proteinowych pozbawionych jest oleju palmowego. Oleju palmowego nie znajdziesz w produktach z serii Vegan, Rocky, Crunchy oraz Zero. Warto jednak zaznaczyć, że w batonach Vegan, Crunchy obecny jest olej kokosowy, który również dostarcza NKT.

Batony proteinowe od NAMEDSPORT

Firma NAMEDSPORT jest włoską marką, która specjalizuje się w produkcji odżywek i suplementów diety dla sportowców. W asortymencie marki obecne są również wysokiej jakości batony proteinowe z dobrym składem. Poniżej znajdziesz opis poszczególnych serii produktowych obecnych w sklepie WERON.

• Protein Bar - batony białkowe opracowane na bazie białek mleka i kazeiny. Batony z serii Protein Bar mają dodatek oleju słonecznikowego tłoczonego na zimno, który dostarcza wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Batony oblane są pyszną gorzką czekoladą - są idealnym wyborem na zakończenie wymagającego treningu. Dostępne w wersji ZERO - bez dodatku cukru, za to z dodatkiem polioli. Dostępne są między innymi w smakach: Creme Brulee, orzech laskowy
• Crunchy Protein Bar - batony z tej serii charakteryzują się 32% zawartością białka pochodzącą z białka sojowego i białka mleka. Batony są pysznie chrupiące i oblane polewą czekoladową. To idealna proteinowa przekąska. W sklepie WERON.PL znajdziesz smaki, takie jak: malina, truskawka, ciastko, karmel-wanilia.
• Rocky Protein Bar - składają się z białka sojowego i serwatki. Charakteryzują się trzema warstwami smakowymi co powoduje, że są pyszną przekąską potreningową z chrupkami sojowymi i polewą czekoladową. Batony z serii Rocky dostępne są w wielu smakach, np.: słone orzeszki, ciastko karmelowe, sernik malinowy. Batony Rocky to zaraz po Star Bar przekąski o wysokiej zawartości białka - 36% w porcji.
• Star Bar - batony z tej serii charakteryzują się najwyższą zawartością białka wynoszącą 50% (25g białka w jednym batoniku). Dzięki specjalnej mieszance o wysokiej wartości biologicznej, opartej na wyizolowanych białkach mleka i soi idealnie nadają się jako przekąska potreningowa w celu szybkiego uzupełnienia białka. W sklepie WERON.PL znajdziesz smaki batonów Star Bar, takie jak: cytryna, czekolada.
• Vegan Protein Bar - batonik białkowy idealny dla wegan, którzy szukają produktów wysokobiałkowych. Zamiast białek mleka znajdziesz w nim białka roślinne: z soi, grochu, ryżu i jęczmienia. Vegan Protein Bar dostępny jest w trzech smakach: czerwone owoce i orzech

Wszystkie białkowe batoniki od NAMEDSPORT dostarczają również węglowodanów i tłuszczów tworząc lub przekąskę. Poniżej znajdziesz dokładniejszą charakterystykę dostępnych batonów proteinowych w naszym sklepie.

Czy batony proteinowe są zdrowe?

Batony białkowe są dobrze zbilansowane, dostarczają witamin i składników mineralnych, a także oczywiście jakościowego białka. Jednak batony proteinowe mają niekiedy sporo syropu glukozowego i cukru, który w nadmiarze nie jest polecany osobom, które nie są aktywnymi sportowcami. Sportowcy potrzebują węglowodanów, w tym również “zwykłego” cukru, aby mieć łatwo dostępną energię podczas wykonywanych ćwiczeń. Dlatego osoby aktywne fizycznie zawodowo nie muszą martwić się o obecność cukru w batonach proteinowych więc na nich batony proteinowe z cukrem nie będą działać niekorzystnie. Wszystko zależy od trybu życia konkretnej osoby, ilości jednostek treningowych i obecności niektórych chorób (np. cukrzycy). Dla osób unikających cukru lepszym wyborem będą batony proteinowe bez cukru czy z dodatkiem polioli, np. Zero Protein Bar. Jeżeli zdarza ci się, że na co dzień nie masz czasu na posiłek, np. jesteś w długiej podróży lub na wycieczce w górach to batony proteinowe będą idealną przekąską zastępującą częściowo posiłek.

Batony proteinowe a odchudzanie

Proteinowe batony ze względu na wysoką zawartość białka mogą być przydatne w procesie odchudzania. Podczas redukcji masy ciała wyższe spożycie protein może wpłynąć na uczucie sytości - im więcej białka w posiłku tym dłużej jesteśmy najedzeni. Dzięki temu łatwiej utrzymać ujemny bilans kaloryczny, który jest niezbędnym warunkiem do spełnienia, gdy zależy nam na utracie kilogramów. Zwiększona podaż białka w diecie może również zapobiec utracie masy mięśniowej wywołanej redukcją masy ciała.

Poza tym batony proteinowe są słodkie i mogą zaspokoić ochotę na słodycze, która bardzo często pojawia się podczas odchudzania. Z tych właśnie powodów batony proteinowe na odchudzanie mogą być pomocne. W czasie odchudzania najlepszym wyborem będą batony proteinowe dietetyczne bez cukru, w których zamiast cukru i syropu glukozowego wykorzystano poliole. Batony proteinowe z serii ZERO, czy ROCKY mają znacznie mniej kilokalorii i węglowodanów, a wciąż wysoką zawartość białka.

Czy batony proteinowe tuczą?

Ile batony proteinowe mają kcal? Białkowe batony obecne w asortymencie marki NAMEDSPORT dostarczają ok. 140 - 240 kcal w porcji, a dziennie można zjeść do 2 batonów więc 280-480 kcal. W zależności od tego jakie jest Twoje dzienne zapotrzebowanie energetyczne to taka ilość kalorii może być zarówno “duża” jak i “mała”. Produkty spożywcze same w sobie nie tuczą, tuczy nadmiar przyjmowanej energii z pożywieniem. Jeżeli zależy ci na redukcji masy ciała lub utrzymaniu dotychczasowej, to póki nie zjesz więcej kilokalorii niż potrzebuje Twój organizm, to nie musisz martwić się przytyciem od batonów białkowych. Batony proteinowe na redukcję mogą być przydatne! Osoby, które z kolei chciałby zwiększyć swoją masę ciała mogą skorzystać z zalet batoników proteinowych - w małej porcji produktu znajduje się sporo energii i dzięki nim można dostarczyć jakościowych składników w małej porcji i podbić swoje zapotrzebowanie energetyczne. To czy coś tuczy, czy nie zależy tak naprawdę od bilansu kalorycznego - matematyki!

Gdzie kupić i jak wybrać batony proteinowe?

Szeroki wybór najlepszych batonów proteinowych - zarówno bez cukru, dla wegan, z czekoladą czy owocowych i wiele innych znajdziesz na stronie WERON.PL. Wybór należy do Ciebie! Dostosuj batony proteinowe do własnych preferencji smakowych. Batony proteinowe od NAMEDSPORT mają dobry skład i smak, polecamy je szczególnie sportowcom! Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej co może być przydatne dla sportowców poza batonami białkowymi to koniecznie przeczytaj artykuł o odżywkach dla kolarzy i suplementach dla biegaczy.

Źródła:

1. Frączek B., Krzywański J., Krzysztofiak H., Dietetyka Sportowa, PZWL, Warszawa, 2019

2. Australian Institute of Sport, Supplements, www.ais.gov.au/nutrition/supplements/